تفاوت پارتیشن بندی به صورت MBR و GPT چیست ؟

UEFI یا Unified Extensible Firmware Interface   تکنولوژی جدید BIOS بایوس می باشد .

GPT یا  GUID Partition Table   تکنولوژی جدید MBR  یا Master Bootable Record   می باشد .


MBR یا Master Boot Record:

 

روش استانداردی که برای Format کردن هارد دیسک ها بصورت سنتی مورد استفاده قرار می گیرد به نام MBR معروف است.نکته بسیار مهم در خصوص MBR این است که این سیستم توانایی شناسایی پارتیشن هایی با ظرفیت بیشتر از 2 ترابایت یا 2000 گیگابایت را ندارد.

امروزه هارد دیسک ها به دو فرمت GPT (مخفف Guid Partition Table) و MBR (مخفف Master Bootable Record) دسته بندی می شوند. برای پارتیشن بندی به سبک GPT، مادربرد دستگاه باید از UEFI پشتیبانی کند. UEFI مدل توسعه یافته ای از EFI است که برای اولین بار توسط شرکت Intel به عنوان واسطی بین Firmware (مانند BIOS) و سیستم عامل برای کامپیوتر های با معماری IA طراحی و پیاده سازی شد.

 

GPT یا GUID Partition Table :

GPT مخفف کلمه GUID Partition Table است که به عنوان قسمتی از پروژه میان افزار UEFI یا Unified Extensible Firmware Interface معرفی شد. UEFI همان کنسول گرافیکی است که جایگزین BIOS سیستم شده است و تقریبا همه سیستم های سخت افزاری جدید به جای BIOS از UEFI استفاده می کنند.GPT مکانیزم انعطاف پذیر تری برای پارتیشن بندی دیسک ها نسبت به MBR قدیمی ارائه کرد.GPT تا حدود زیادی مشابه MBR است با این تفاوت که قادر به شناسایی هرگونه پارتیشن با هر ظرفیتی را دارد

 UEFI کم کم دارد جایگزین BIOS های قدیمی می شوند 

 

پارتیشن GPT چیست و چه کاربردی دارد؟

شاید عنوان GPTکمی نا آشنا باشد برای شما و این عنوان به گوش شما نخورده باشد . هارد به طور معمولی دارای 3 نوع Volume می باشد ولی GPT چیست و چه کاربردی دارد . با توجه به پیشرفت تکنولوژی هر روز خبر جدید از پیشرفت به گوشمان میرسد . این نوع پارتیشن در کامپیوترهای جدیدتری که به جای BIOS از UEFI استفاده میکنند، کارایی دارد. بعضی از این کامپیوترهای مدرن، Modeی دارند به اسم legacy BIOS که برای بوت کردن سیستم به شیوه قدیمی(MBR) استفاده میشود اما وقتی قابلیت استفاده از تکنولوژی جدیدتر GPT وجود دارد، دلیلی ندارد که از تکنولوژی قدیمی استفاده کنید.

از وقتی ویندوز ویستا به بازار آمده است، شما میتوانید با استفاده از نسخه های جدیدتر BIOS، برای درایوهای اطلاعاتی از GPT استفاده کنید اما به عنوان Boot Partition قابل استفاده نیست. جالب این است ویندوز XP تحت هیچ شرایطی نمیتواند GPT را پشتیبانی کند.

در GPT، چیزی به عنوان Extended Partition یا Logical Drive نداریم.

GPT بیشتر از 128 پارتیشن را روی هر هارددیسک پشتیبانی میکند و هر پارتیشن میتواند 4/9 زتابایت(هر زتابایت، یک میلیارد ترابایت) است. این عدد امروزه بسیار بزرگ و دست نیافتنی است ولی همانطور که حدود پانزده سال پیش یک گیگابایت دست نیافتنی بود، در آینده ممکن است یک زتابایت هم حجمی عادی باشد. در MBR، فقط ما یک کپی از جداول پارتیشنی داشتیم اما در GPT، هم نسخه اصلی و هم کپی را داریم. GPT از CRC برای جلوگیری از بروز خطا در داده ها استفاده میکند.

• (CRC(cyclic redundancy check: یک کد برای تشخیص خطاست که معمولا در شبکه های دیجیتال استفاده میشود و در ابزارهای ذخیره سازی برای تشخیص تصادفی تغییرات در داده های خام استفاده میشود. به این صورت که وقتی بسته ای از سمت مبدا به سمت مقصد ارسال می گردد، بسته در مقصد بررسی میشود که آیا صحیح و بدون ایراد رسیده است یا خیر.

همه دیسکهای GPT، یک Protective MBR در ابتدای هر درایو خود دارند که وظیفه اش جلوگیری از ورود ابزارهای قدیمی است که GPT از آن پشتیبانی نمیکند.

GPTهای قابل بوت شدن (Bootable GPT) به دو مورد مهم احتیاج دارند. اول، یک EFI System Partition که حداقل 100-260 مگابایت فضای مستقل روی هارددیسک احتیاج دارد و سپس یک پارتیشن برای boot loader و بقیه اطلاعات.

• boot loader: یک کد است که قبل از شروع به کار هر سیستم عاملی اجرا می شود و مسئولیتLoad  و انتقال کنترل به سیستم عامل را دارد.
• EFI System Partition: پارتیشنی روی هارد دیسک که ابزارهای مرتبط با UEFI از آن استفاده میکنند. شامل اطلاعات boot loader (که در در پارتیشنهای دیگرهستند.)، device driver files(اطلاعات ابزارها) که توسط Firmware در زمان بوت استفاده میشوند، ابزارهای سیستم که قبل از بوت شدن سیستم عامل باید استفاده شوند و فایلهای اطلاعاتی نظیر error logs میباشد.
•  

 

ممکن است بارها هنگام افزودن یک دیسک جدید ، سیستم عامل سوال فوق را از شما پرسیده باشد و از شما بخواهد که از بین پارتیشن استایل های GPT و MBR یکی را انتخاب کنید . برای انتخاب صحیح می بایست ابتدا درباره این دو مفهوم اطلاعات کافی داشته باشید .

پیش از استفاده از یک disk جدید باید آن را پارتیشن بندی کنید و MBR و GPT هم دو روش متفاوت برای ذخیره سازی اطلاعات پارتیشن بندی روی یک درایو هستند. این اطلاعات شامل جایی است که یک پارتیشن شروع شده و تمام می‌شود، بنابراین سیستم عامل شما می‌داند که کدام بخش یا سکتور متعلق به کدام پارتیشن است و کدام پارتیشن قابل بوت کردن می‌باشد. به همین دلیل است که باید پیش از ایجاد پارتیشن روی درایو خود یکی از این دو روش را انتخاب نمایید.

MBR یا (Master Boot Record) :

استاندارد MBR نخستین بار در سال 1983 و همراه با DOS 2.0 معرفی شد. این عبارت از سرواژه‌های Master Boot Record گرفته شده است و علت این نام‌گذاری هم آن است که MBR یک بخش ویژه برای بوت است که در ابتدای یک درایو قرار می‌گیرد. این بخش حاوی یک boot loader برای سیستم عامل نصب شده و اطلاعاتی در مورد پارتیشن‌های منطقی درایو است. boot loader هم یک کد کوتاه است که بوت لودر بزرگتر را از یک پارتیشن دیگر روی درایو لود می‌کند. اگر ویندوز شما روی سیستم نصب است بیت‌های نخستین بوت لودر ویندوز در این بخش قرار دارند و به همین دلیل است که در زمان اور رایت ویندوز ممکن است که نیاز به رفع ایرادات MBR پیدا کنید و ویندوز شما بوت نشود. اگر سیستم عامل شما از نوع لینوکسی است GRUB Boot Loader عمدتا در MBR قرار دارد. استاندارد MBR روی دیسک‌هایی تا ظرفیت دو ترابایت قابل اجرا است و امکان مدیریت دیسک‌هایی با ظرفیت بیش از 2 ترابایت را ندارد. لازم به ذکر است که استاندارد MBR تنها از 4 پارتیشن اولیه پشتیبانی می‌کند و در صورت نیاز به تعداد بیشتر لازم است که یکی از پارتیشن‌های خود را تحت عنوان extended partition بسازید و پارتیشن‌های منطقی خود را در داخل آن ایجاد نمایید.

GPT یا (GUID Partition Table) :

استاندارد جدیدی است که به تدریج جای MBR را می‌گیرد. این سیستم محدودیت‌های MBR را ندارد و درایوهای شما می‌توانند به مراتب بزرگ‌تر باشند و محدودیت ظرفیت آنها نیز به سیستم عامل و سیستم پرونده یا فایل سیستم آنها بستگی دارد. با استفاده از استاندارد GPT می‌توان تعداد نامحدودی پارتیشن را ایجاد نمود و محدودیتی که در اینجا با آن روبرو خواهید بود سیستم عامل شماست و دیگر نیازی به ایجاد پارتیشن از نوع Extended نخواهید داشت.
در دیسک‌های MBR داده‌های مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت در یک موقعیت ذخیره می‌شوند و چنانچه این داده‌ها اور رایت یا مخدوش شوند به دردسر بزرگی خواهید افتاد. در مقابل GPT نسخه‌های متعددی از این داده‌ها را روی دیسک ذخیره می‌کند و به همین دلیل اطمینان‌پذیری بالاتری داشته و در صورت وارد آمدن آسیب به دیسک می‌توان آنها را بازیابی کرد. اما در سیستم MBR هیج راهی برای تشخیص اینکه به داده‌های سیستم آسیب رسیده است یا خیر وجود ندارد و تنها در زمان بوت شدن سیستم متوجه می‌شوید که سیستم با مشکل روبروست و پارتیشن‌های درایو شما ناپدید شده‌اند.

تفاوت های مهم MBR و GPT :

– MBR حداکثر 4 پارتیشن PRIMARY را ساپورت می کند اما GPT تا 128 پارتیشن PRIMARY را ساپورت می کند .

– MBR حداکثر 2 ترابایت فضا را ساپورت می کند اما GPT تا 19 میلیون ترابایت فضا را ساپورت می کند .

– MBR بحث REDUNDANCY ندارد اما GPT دارد .